(Hard disk)هارد ديسک

هارد ديسک محل ذخيره سازي برنامه ها، داده ها و اطلاعات مربوط به راه اندازي سيستم است. ديسک سخت مجموعه اي از چند صفحه مغناطيسي از جنس آلياژهاي آلومينيوم مي باشد که به صورت موازي و با فاصله کمي از يکديگر حول يک محور قرار دارند و با سرعت بسيار بالا (درحدود 100 دور بر ثانيه) گردش مي کنند.
عمليات خواندن و نوشتن روي مجموعه ي اين ديسکها توسط هدفهاي خواندن و نوشتن انجام مي شود که به صورت بازوهاي متحرکي در راستاي شعاي ديسک ها حرکت مي کنند.
مهمترين مشخصه ي ديسک سخت ظرفيت آن است که امروزه با واحد گيگا بايت سنجيده مي شود. ظرفيت هاردها نسبت به سال 1990 که نخستين هاردديسک يک گيگابايتي به بازار عرضه شد از لحاظ سرعت و ظرفيت دستخوش تحولات بزرگي شده است و امروزه به راحتي مي توان ديسکهاي سخت با ظرفيت صدها گيگابايت را که عمدتا توسط سه شرکتMaxtor , Seagate ,Digital Western توليد مي شوند، تهيه و استفاده نمود. کساني که از کامپيوتر خود براي کارهاي گرافيکي يا تدوين فيلم استفاده مي کنند نياز به هاردهايي با ظرفيت و سرعت بالا دارند تا عمليات ذخيره و بازيابي به سرعت انجام گيرد.
در يک کامپيوتر بسته به نوع مادربرد مي توان از يک يا چند ديسک سخت استفاده کرد.
تقريبا همه اطلاعات قابل ويرايش درون کامپيوتر اعم از سيستم عامل، برنامه ها و داده ها درون هاردديسک نگه داري مي شوند، و لذا محافظت از آن در مقابل آسيبهاي سخت افزاري و نرم افزاري اهميت فراواني دارد. يکي از نکات مهم در حفاظت سخت افزاري از هاردديسک، جلوگيري از تکان خوردن کيس کامپيوتر در حين عمليات خواندن و نوشتي از هاردديسک است چرا که با توجه به فاصله ناچيز هدها و ديسک ها، ممکن است به صفحات مغناطيسي آسيب وارد شود. در جلوي اغلب کيس ها يک چراغ قرمز رنگ وجود دارد که روشن بودن يا چشمک زدن آن نشان دهنده ي اجراي عمليات خواندن و نوشتن است.
هاردديسک براي اتصال به سيستم نياز به يک کابل برق و يک کابل انتقال اطلاعات دارد که به مادربرد متصل مي شود. هم اکنون دو نوع هاردديسک در بازار موجود است که با توجه به فن آوري دريافت و ذخيره سازي اطلاعات به دو دسته ي IDE وSATA تقسيم بندي مي شوند.
هاردهاي IDE: منظور از (Integrated Drive Electronics) IDE يک روش استاندارد براي اتصال يک دستگاه ذخيره سازي ( مثل هاردديسک ، CD-ROM و ...) به کامپيوتر است. دستگاههاي IDE براي اتصال به يکديگر از يک کابل ريبوني استفاده مي کنند. در اين نوع کابل 40 يا 80 رشته سيم به صورت تخت شده در کنار يکديگر قرار گرفته اند و ابتدا و انتهاي آنها به کانکتورهاي ويژه اي متصل است. يک کابل IDE مي تواند سه کانکتور داشته باشد تا دو هارد يا يک هارد ديسک و CD-ROM را به مادربرد متصل کند.
براي اتصال دو دستگاه از طريق يک کابل IDE از نوعي پيکربندي به نام فرمانده (Master) و فرمان بر (Slave) استفاده مي شود. در اين نوع پيکربندي براي کنترل نحوه ي ارسال اطلاعات از يک سيستم، يکي از دستگاهها Master مي شود، يعني اولويت ارسال اطلاعات با آن است. دستگاه Slave درصورتي حق فرستادن اطلاعات را دارد که عمليات ارسال توسط Master به پايان رسيده باشد. هاردهاي IDE که گاهي ATA هم ناميده مي شدند تا مدت هاي مديدي تنها انتخاب براي کاربران محسوب مي شدند اما نياز به سرعت و ظرفيت بالاتر منجر به توليد هاردهاي جديدي به نام SATA گرديد.
هاردديسک هاي SATA:
فن آوري جديد که کم کم جاي هاردهاي IDE را مي گيرد ساتا (Serial ATA) نام دارد. هاردهاي SATA بر اساس پردازش سري اطلاعات عمل مي کنند و تفاوت ظاهري آنها با هاردهاي IDE کابل ريبوني با عرض کم تر و کانکتورهاي کوچکي هستند که کار اسمبل کردن کامپيوتر را ساده تر مي کنند.
جداي از تفاوتهاي ظاهري،سرعت انتقال و ذخيره اطلاعات در هاردهاي SATA به مراتب بيشتر از هاردهاي IDE است و آزمايشهاي انجام شده نشان مي دهد اين سرعت به صورت متوسط بين 2 تا 3 برابر است.
علاوه بر تفاوت کابلها و کانکتورهاي انتقال داده ، برخي از هاردهاي ساتا داراي کانکتورهاي برق مخصوص به خود هستند اما برخي از آنها هم چنان از کانکتورهاي برق معمولي که به Molix شهرت دارند پشتيباني مي کنند.
دسته اي ديگر از هاردهاي ساتا هم قابليت اتصال هر دو نوع فيش برق را دارا هستند. براي اتصال هارهاي ساتا به کامپيوتر ، مادربرد بايد سوکتهاي مربوطه را داشته باشد، با اين حال رابطهايي به بازار آمده که مي تواند به عنوان مبدل ساتا به IDE و USB و بالعکس به کار روند.