پردازنده(CPU)

پردازنده مهمترین قطعه ی موجود در کامپیوتر و به عنوان مغز آن محسوب می شود، قطعه ای مربعی شکل به ابعاد 4تا5 سانتیمتر و از جنس سیلیکون است. در این قطعه ی کوچک میلیونها ترانزیستور وجود دارد که وظایف سه گانه ی زیر را با سرعتی فوق العاده انجام می دهند.انجام عملیات محاسباتی مثل جمع ، ضرب و تقسیم.....
انتقال داده ها از یک نقطه به نقطه ای دیگر
اجرای مجموعه ای از دستورات و تصمیم گیری منطقی
پردازنده (Processor) دستورات مربوط به یک قطعه برنامه را که تبدیل به زبان ماشین یعنی مجموعه ای از صفر و یکها شده اند اجرا می کند. از سال 1971 که نخستین پردازنده توسط شرکت اینتل به بازار عرضه شد ، تحولات شگرفی در فن آوری ساخت این قطعه ی حساس و پیچیده ایجاد شده و هر روز بر سرعت و کیفیت کار آن افزوده می شود. مهمترین پارامترها در انتخاب یک پردازنده سرعت (Clock speed) و مقدار حافطه ی نهان آن است که اصطلاحا کش(Cache) نامیده می شود.
- سرعت: منظور از سرعت یک پردازنده بسامد Clock خوردن و اجرای دستورات در آن است. برای مثال یک پردازنده با سرعت 3.2 GHz ( گیگا هرتز) می تواند درهر سانیه بیش از 300 ملیون دستور اجرا کند.
- حافظه ی کش(Cache) : از آنجا که پردازنده بسیار سریع تر از حافظه ی سیستم عمل می کند، ممکن است پردازنده بخش عمده ای از وقت خود را صرف انتظار برای رسیدن اطلاعات از RAM کند که در این صورت کارایی سیستم پایین می آید. برای غلبه بر این مشکل ، در برخی پردازنده ها از حافظه ی بسیار سریع و البته گران قیمتی به نام Cache ( نهان یا میانجی ) در کنار CPU استفاده می شود که ظرفیت آن در حد چند مگابایت است و وظیفه ی نگه داری موقت اطلاعات و تبادل سریع آنها با CPU را بر عهده دارد. از همین رو است که به خریداران توصیه می شود CPU با Cache بالا خریداری کنند و اصطلاحا پردازنده تمام کش (Full Cache) بر روی سیسم خود ببندند.
شرکت های مختلفی در دنیا به تولید CPU پرداخته اندکه معروفترین آنها دو شرکت اینتل (Intel) و ای ام دی (AMD) هستند.
پردازنده های شرکت اینتل:
این شرکت از سال 1974 با عرضه ی پردازنده ی 8086 تولید انبوه CPU را آغاز نموده و در سال 1993 با عرضه ی نخستین پردازنده ی پنتیوم (Pentium) سهم عمده ای از بازار این قطعه ی مهم را به خود اختصاص داد.
نوع دیگر از پردازنده های شرکت اینتل ، پردازنده های سلرون (Celeron) است که با ایده ی اولیه ی کاستن از هزینه ی تمام شده CPU و رقابت با سایر شرکتها ساخته شد . در مدلهای اولیه ی سلرون، حافظه ی نهان به طور کامل حذف شده بود اما به دلیل شکست تجاری این محصول ، محصول دیگری به نام Celeron A با مقدار کمی حافظه ی نهان تولید شد که به دلیل قیمت پایین و کارایی قابل قبول با استقبال خریداران مواجه گردید.
نسل جدید پردازنده های اینتل Pentium D نام دارد که دارای دو پردازنده ی مستقل در کنار یکدیگر می باشد و به آن اصطلاحا پردازنده های دو هسته ای (Dual Core) گفته می شود.
پردازنده های شرکت AMD:
این شرکت که از رقبای اصلی اینتل محسوب می شود با ارائه پردازنده های Duran و اتلون (Athlon) توانسته جایگاه مناسبی را در بازار تجارت CPU پیدا کند. پردازنده ی اتلون که در سال 1999 به تولید انبوه رسید با سرعت نسبتا بالا و حافظه ی نهان داخلی و خارجی توانست رضایت خریداران سخت افزار را به خود جلب نماید و مدل 1.4 GHz آن با پردازنده های پنتیوم 4 با سرعت 1.8 تا 2 گیگاهرتز رقابت نماید.
نکته قابل توجه در مورد پردازنده های این دو شرکت این است که در صورت خرید پردازنده ی شرکت اینتل باید مادربرد متناسب با آن خریداری شود ؛ چرا که بردهای اصلی AMD آن را پشتیبانی نخواهد کرد. برای اطلاع از نوع و سرعت پردازنده ی یک کامپیوتر کافی است در Control Panel ویندوز روی آیکون System دو بار کلیک نمایید تا در زبانه ی General پنجره ی ظاهر شده ، نوع پردازنده و سرعت آن به نمایش درآید.