آموزش سیستم عامل لینوکس

آموزش سیستم عامل لینوکس

برای مشاهده نوع shell می توانید از دستور which به صورت زیر استفاده کنید.

$ which $SHELL

دقت کنید که برای مشاهده نوع SHELL باید محتوای داخل آن متغیر را مشاهده کنید. در سیستم عامل گنو لینوکس به این نوع متغیرها، متغیرهای محیطی گفته می شود. برای مشاهده محتوای این نوع متغیرها می توانید از دستور echo به صورت زیر برای همه متغیرها استفاده کنید.

$ echo $VAR

همچنین می توانید برای مشاهده تمامی متغیرهای محیطی در این سیستم عامل از دستور env استفاده کنید.

---------------------------------------------------------------------------------------

پارتیشن بندی از طریق خط فرمان در لینوکس
پارتیشن بندی از طریق رابطی گرافیکی برای هر کاربری آسان تر است. در صورتی که علاقه مندید از رابطی گرافیکی با امکاناتی خوب در سیستم عامل لینوکس استفاده کنید، می توانید از نرم افزارهای Gparted و Qtparted استفاده کنید. اما تصور کنید روی رایانه شما به دلایلی هیچ سیستم عاملی نصب نیست یا از بین رفته است. برای این که بتوانید هارددیسک خود را پارتیشن بندی کنید در برخی موارد لازم است از یک دیسک زنده استفاده کنید. از آن جایی که بسیاری از دیسک های زنده لینوکس نرم افزار cfdisk را که مخصوص پارتیشن بندی هارددیسک می باشد، داراست لازم بود این نرم افزار معرفی شود و کاربران محیط آن را مشاهده کنند.
از ویژگی های این نرم افزار می توان به سرعت بالا، قابلیت ساخت حداکثر پارتیشن پریمری ( چهار عدد) ، قابلیت پشتیبانی از انواع فایل سیستم ها اشاره کرد. برای استفاده از این نرم افزار کافی است به صورت زیر عمل کنید.

# cfdisk /dev/had

در مورد هارد من که یک هارددیسک IDE است از hda استفاده می شود که برای هارد دیگران می تواند متفاوت باشد.

---------------------------------------------------------------------------------------

راه اندازی مجدد سیستم و خاموش کردن آن در لینوکس
برای کاربرانی که بیشتر وقت خود را در سیستم عامل لینوکس در خط فرمان سپری می کنند، جالب است بدانند که می توان در این محیط ، سیستم خود را راه اندازی مجدد و حتی خاموش کنند. برای این منظور می توانند برای راه اندازی مجدد از دستور reboot و برای خاموش کردن سیستم از دستور halt استفاده کنند.

---------------------------------------------------------------------------------------

Auto_Login کردن سیستم عامل لینوکس
در سیستم عامل لینوکس به صورت پیش فرض برای هر بار ورود به سیستم عامل از شما یوزرنیم و پسورد پرسیده می شود همین امر برای بعضی از کاربران کم حوصله رنج آور است و مایلیند به صورت خودکار سیستم عامل بالا بیاید. برای برطرف کردن این مشکل در منوی بالای مدیر فایل در قسمت Go گزینه Setting را انتخاب کنید. در صفحه ای که مشاهده می کنید، در قسمت System Administration گزینه Login Manager را انتخاب کنید. در صفحه ای که نمایش داده می شود، در سربرگ convenience در قسمت سمت چپ گزینه Enable Auto_Login را فعال کنید و کلید Ok را بفشارید. بعد از این سیستم عامل برای ورود به آن از شما password نمی خواهد و به صورت خودکار وارد می شود.

---------------------------------------------------------------------------------------

بزرگ نمایی از صفحه مانیتور در لینوکس
اگر می خواهید مجموعه ای از نرم افزارهای سیستم عامل گنو/لینوکس را با جمعی از کاربران کار کنید نیاز زیادی به بزرگ نمایی تصویر دارید.
شما می توانید از طریق مجموعه کلیدهای Ctrl+Alt برای بزرگ نمایی تصویر و درمقابل با مجموعه کلیدهای Ctrl-Alt برای کوچک نمایی تصویر استفاده کنید، می توانید از آنها به صورت مکرر استفاده کنید تا اندازه تصویر مورد نظر خود را بیابید.

---------------------------------------------------------------------------------------

نحوه فارسی سازی صفحه کلید در انواع توزیع های گنو/لینوکس
یکی ازمواردی که بعد از نصب هر سیستم عاملی بسیار بااهمیت است، فارسی سازی صفحه کلید می باشد. در این جا می خواهیم روشی را به کاربران شرح دهیم که در همه توزیع های گنو/لینوکس می توان از آن استفاده کرد.
در محیط KDE ابزاری با نام Control Center وجود دارد که بسیاری از تنظیمات سیستم عامل از جمله فارسی سازی صفحه کلید در این قسمت تنظیم می شود. بعد از انتخاب این ابزار در قسمت Regional & Language گزینه Keyboard Layout را انتخاب کنید. در صفحه ای که مشاهده می کنید گزینه Enable Keyboard Layout را علامت دار کنید، در کادر پایین آن می توانید در کادر سمت چپ با انتخاب گزینه Iran و فشردن کلید Add آن را به کادر سمت راست اضافه کنید. بعد از اعمال تغییرات، کلید Ok را بفشارید.
مشاهده می کنید که در انتهای panel ( نوار پایین صفحه) تصویر یک پرچم نمایش داده می شود. بعد از آن در صورتی که روی آن کلیک کنید صفحه شما فارسی خواهد شد. ممکن است این کلیک کردن روی پرچم برای این که صفحه کلید فارسی فعال شود، ملال آور باشد. به منظور سرعت بیشتر به هنگام تایپ، بهتر است از دکمه های میانبر برای تغییر صفحه کلید خود استفاده کنید. برای این منظور دوباره به ابزار Control Center مراجعه کنید، و بار دیگر به آدرس Regional & Language می رویم و این بار گزینه Keyboard Shortcut را انتخاب می کنیم. دراین صورت پنجره ای باز خواهد شد که کلیه کلیدهای میان بر سیستم عامل لینوکس در یک دسته بندی مشخص در این قسمت تنظیم می شود. در کادری که مشاهده می کنید به انتهای آن مراجعه کنید و در قسمت Switch to Next Keyboard مجموعه کلیدهای موردنظر خود را برای تغییر زبان صفحه کلید را انتخاب کنید. روشی که در مورد آن توضیح داده شد، در همه توزیع های لینوکس که از محیط KDE استفاده می کند، قابل استفاده است. اما در مورد محیط GNOME روند کار به صورت دیگر است. روش دیگر که می توانید از طریق آن زبان صفحه کلید خود را آسان تر تغییر دهید تنظیم دستی فایل etc/X11/xorg.confg است. ولی به علت حساسیت بالای این فایل ، تغییر دستی آن به وسیله کاربران غیرحرفه ای توصیه نمی شود.

---------------------------------------------------------------------------------------

تبدیل بسته های نرم افزاری به یکدیگر در لینوکس
برخی اوقات بسته نرم افزاری مخصوص یک توزیع خاص پیدا نمی شود یا به دلایل دیگری مجبور هستید تا یک بسته را به بسته ی دیگر تبدیل کنید.
یکی از ابزارهایی که برای این کار موجود است، ابزار alien می باشد که با استفاده از آن خواهید توانست بسته های deb و rpm و tgz را به یکدیگر تبدیل کنید. البته به دلیل پیچیدگی هایی که وجود دارد، برخی اوقات alien ممکن است نتواند به درستی عمل نماید و در چنین مواقعی است که باید برنامه را به طور دستی کامپایل و نصب نمایید.
توجه داشته باشید که برای تبدیل بسته ها به یکدیگر باید در حالت کاربر ریشه قرار داشته باشید، سوئیچ هایی که برای این نرم افزار استفاده می شود برای آن مشخص می کند که خروجی داده شده چه نوع بسته نرم افزاری می باشد. در زیر تعدادی از این سوئیچ ها آمده است.
در صورتی که از سوییچ –d استفاده کنید خروجی به صورت یک بسته نرم افزاری برای توزیع دیبان با پسوند deb خواهد بود، و نحوه استفاده از آن به صورت زیر است: ( این سویچ به صورت پیش فرض برای alien تعریف شده است.)

# alien –d software.rpm

در صورتی که بخواهید بسته نرم افزاری rpm برای توزیع های suse یا redhat بسازید، می توانید از سوئیچ r- به صورت زیر استفاده کنید:

# alien –r software.deb

برای تولید بسته های tgz که مخصوص توزیع اسلکور است نیز می توانید از سویئچ –t استفاده کنید.
در صورتی که مایلید بسته بعد از تبدیل به صورت خودکار نصب شود می توانید از سویئچ –i استفاده کنید، در این صورت بسته بعد از تبدیل، نصب می شود و مشاهده نخواهدشد. پس اگر مایلید بسته را بعد از تبدیل، نگهداری کنید از این سوئچ استفاده نکنید.
به علت پیچیدگی فرایند تبدیل بسته های نرم افزاری به یکدیگر alien ممکن است با شکست روبه رو شود، البته در اکثر موارد alien خوب کار می کند. مشکلی که بیشتر از همه اهمیت دارد، عدم بررسی Dependencies یا وابستگی نرم افزاری است، به این صورت که alien بسته را بدون مشکل تبدیل می کند ولی به هنگام نصب بسته، خطایی حاکی از عدم تطابق یک نسخه از کتابخانه های موجود با نسخه مورد نیاز را می دهد. توجه داشته باشید که هنگامی که بسته ای را تبدیل می کنید، سیستم نام گذاری آن مطابق با بسته مقصد تغییر داده شود، نرم افزار alien در دیسک های همراه توزیع های دیبان و زوزه موجود است.